هوش از توانایی های ذهن است و قابلیت‌های متفاوتی مانند برنامه ریزی، استدلال، حل مسئله، یادگیری، استفاده از زبان و تفکر انتزاعی را در بر دارد.
امروزه هوش سوالات زیادی را برای افراد به وجود آورده است. سوالاتی از قبیل بیشترین رشد هوش در چه سنی است؟ هوش انسان تا چه سنی رشد می کند؟ افزایش هوش کودک تا چه سنی است؟ آیا هوش هیجانی قابل افزایش است؟
پژوهشگران تحقیقات زیادی به منظور پاسخ به این سوال ها انجام داده اند. با ما در ادامه این مقاله برای دانستن هوش و اطلاعات مختصری از آن و همچنین یافتن پاسخ این دسته از سوال ها همراه باشید.
سر فصل های عنوان شده در این مقاله عبارتند از:
مغز پسرها در هنگام تولد از مغز دختران کمی بزرگتر است و رشد آن نیز سریع‌تر اتفاق می افتد.
شاید تا به حال این سوال ها برایتان پیش آمده که هوش انسان تا چه سنی رشد میکند؟ یا افزایش هوش کودک تا چه سنی است؟ آیا هوش قابل افزایش است؟ و یا بیشترین رشد هوش در چه سنی است؟ با ما در ادامه ی این مقاله همراه باشید تا پاسخ سوال های خود را بگیرید.
تحقیقات نشان داده که بهترین سن برای سرمایه گذاری روی هوش کودک تا ۷ سالگی او است. زیرا بر اساس نتیج به دست آمده از تحقیقات، ۵۰ درصد هوش تا ۴ سالگی رشد می کند، ۳۰ درصد دیگر تا ۸ سالگی و ۲۰ درصد باقی مانده نیز تا ۱۷ سالگی کامل می شود و بعد از آن، رشد هوش با سرعت نا محسوسی دارد و فقط تجربه های افراد زیاد می شود.
از اهمیت این نکات غافل نشوید که عوامل موثر بر رشد مغز بسیار مهم هستند و علاوه بر ژنتیک، محیط خانوادگی، نوع تربیت و میزان وقت گذاری خانواده در سنین پایین در افزایش هوش تاثیر گذار است.
حتماً در دو سال اول که دوران طلایی نام دارد، روند رشد و تکامل کودک خود را یاری کنید. کارهایی از جمله نگاه کردن به چشمان کودک،با کودک صحبت کردن، تحریک کردن کنجکاوی اش، جشن گرفتن موفقیت کودکتان برای انجام کارها برای بار اول و … فراموش نکنید.
در سه سال اول زندگی وزن مغز کودک ۳ برابر می شود و حدود ۱۰۰۰ تریلیون اتصال عصبی ایجاد می شود. در سن پنج سالگی، مغز به اندازه ی مغز بزرگسال بسیار نزدیک می شود. بهتر تست بدانید که کودکانی که بعد از تولد دچار سوء تغذیه شده اند از کالری و پروتئین کافی برخوردار نخواهند شد در نتیجه از نظر فیزیکی یا ذهنی به خوبی رشد نمی‌کنند.
هوش هیجانی که به آن هوش عاطفی یا یا هوش احساسی نیز می گویند و آن را با حروف اختصاری EQ نشان می دهند.
اصطلاح هوش هیجانی در سال ۱۹۹۰ توسط روانشناسی با نام سالوی بیان شد. هوش هیجانی قسمتی مهم از هوش است که توانایی شناخت، تنظیم احساسات و استفاده از آنها در زندگی را دارد. دنیل گلمن مفهوم هوش هیجانی را با زبان ساده تر و مختصر تعریف کرد.
او معتقد بود هوش هیجانی مجموعه ای از توانایی‌ها است که کمک می‌کنند تا ما بتوانیم هیجانات را در خودمان و دیگران، تشخیص بدهیم و آن ها را تنظیم کنیم.
در این قسمت به بررسی هوش هیجانی می پردازیم.
حتماً تا به حال برایتان سوال پیش آمده که آیا هوش هیجانی قابل افزایش است؟
پاسخ این سوال را برای شما آماده کرده ایم. در ابتدا بهتر است بدانید، عواملی وجود دارند که باعث می شوند انسان نتواند از هوش عاطفی استفاده کند، این عوامل شامل موارد زیر هستند:
هنگامی که این موانع به وجود می آید باعث می شود هوش هیجانی مورد استفاده قرار نگیرد، در نتیجه حرکات افراد برای رسیدن به موفقیت توقف خواهد کرد.
بنابراین هدف ما از تقویت کردن هوش هیجانی،آگاهی پیدا کردن از احساسات و تربیت کردن آن ها برای مقابله کردن در برابر موانع و مشکلات زندگی است. تقویت کردن هوش هیجانی تا آخر عمر یک انسان ادامه دارد.
حال به سراغ تکنیک های افزایش هوش هیجانی می رویم:
قدم اول برای بالا بردن میزان هوش عاطفی، شناسایی هیجان های خود و شاسایی هیجان های دیگران است.
مؤثرترین راه به منظور تقویت توانایی در شناسایی هیجان های خود این است که توجه به حالات هیجانی خود را افزایش دهیم. خودآگاهی به این معنی است که شما چه احساسی دارید و به چه علتی به آن احساس دچار شده اید.
شاید در ابتدا این امر برای بعضی از افراد سخت باشد، اما هنگامی که فرد درک کردن خود را آغاز می کند، توانایی توسعه ی دیگر مهارت های احساسی اش را نیز دارد و در نتیجه به هوش هیجانی بالایی دست خواهد یافت.
شناخت هیجان های دیگران با شناسایی هیجان های خود، تفاوت دارد؛ به دلیل این که هم ضرورت دارد به آن ها توجه کنید و هم باید نشانه های هیجانی در دیگران را به طور صحیح متوجه شوید و حالات هیجانی آن ها را به طور دقیق حدس بزنید. به خاطر بسپارید یکی از راه های متوجه شدن علت ها و آثار احساسات دیگران، نگاه کردن از دید دیگران است.
توانایی تنظیم و کنترل هیجانات خود و دیگران، به منظور حفظ روابط اجتماعی بسیار مهم است.
کاهش سرعت واکنش: از ساده ترین روش ها برای کنترل هیجان، به تاخیر انداختن پاسخ دهی است. یعنی ابتدا تأمل کنید تا واکنش صحیح را بیابید و سپس آن را انجام دهید.
از ارزیابی مجدد شناختی استفاده کنید: یعنی تفسیر دوباره ی موقعیت برای به وجود آمدن حالت هیجانی مناسب تر.
توجه خود را به جای دیگر معطوف کنید: به خاطر بسپارید که به جای تمرکز روی مشکل ، توجه خود را بر چیزی با برانگیختگی پایین تر بکشانید.
خشم خود را به شیوه ای مناسب نشان دهید: کنترل کردن خشم را جدی بگیرید. خشم از هیجان های مشکل زا است. توجه داشته باشید یکی از راه های مهم تنظیم هیجان های دیگران گوش دادن فعال است.
گوش دادن فعال به معنی توجه کردن به پیام ها با علائم کلامی و غیر کلامی است. یعنی اگر شما کار اشتباهی مرتکب شده اید و کسی را ناراحت کردید مسئولیت آن را بپذیرید. پاسخگو بودن ممکن است شما را به عذرخواهی وا دارد ولی با پذیرفتن مسئولیت عمل اشتباهتان، در نهایت باعث تبدیل شدن شما به انسان قوی تر خواهد شد.
شاید بارها به این موضوع فکر کرده اید که آیا شما فرد باهوشی هستید؟ یا چگونه این افراد را شناسایی کنید و تشخیص دهید.در این قسمت به بررسی ویژگی های افراد نخبه، نشانه های افراد نابغه، علائم انسان های نابغه و نشانه های ظاهری افراد باهوش می پردازیم.
شاید برایتان جالب باشد بدانید نتیجه ی یک مطالعه ی منتشر شده در “علوم روانشناختی” که در دانشگاه مینه سوتا کارلسون به انجام شد، ثابت کرد که کار کردن در محیط به هم ریخته، خلاقیت را بالا می برد.
نتایج تحقیقات مطالعات جامع محققان نشان داده که خواهر و برادرانی که زودتر و سریع تر خواندن را یاد گرفتند، توانستند نمرات بهتری در آزمون های توانایی های شناختی به دست بیاورند.
تحقیقی که ۵ سال به طول انجامید بیان کرد که هرچه افراد دورِ کمرِ کمتری داشته باشند، از توانایی شناختی بیشتری برخوردار هستند.
تحقیقات نشان داده است که فرزندان بزرگتر به طور معمول باهوش تر از بقیه اعضا هستند. ولی رابطه ای بین این موضوع و ژنتیک پیدا شد.
در نتیجه ی خارج شده، بررسی ها نشان داد میانگین ضریب هوشی فرزندان اول ۱۰۳ بودند، در فرزندان دوم ۱۰۰ و فرزندان سوم ۹۹ بود.
از خصوصیات مهم افراد باهوش فراموش کردن گذشته است. برای مثال اگر دیروز، روز سختی برای شما بوده است، باید آن فراموش شود.
در تحقیقی که در سال ۲۰۰۸ که روی هزاران انسان انجام شد، نشان داد که افرادی که قد بلند دارند، از ضریب هوشی (IQ) بالاتری نیز برخوردار بودند و در کودکی و بزرگسالی نسبت به بقیه پول بیشتری را به دست می آوردند. نکته ی قابل تامل این است که پژوهشگران معتقدند که اوایل زندگی و سن ۳ سالگی و در تمام دوران کودکی، کودکانی که قد بلندتری داشتند در آزمون های شناختی عملکردی بهتر داشتند.
در تحقیقی مشخص شد افرادی که داستان‌های طنز می‌نویسند، دارای قدرت هوش کلامی بالایی دارند. همچنین در پژوهشی دیگر نیز ثابت شد که کمدین‌های حرفه‌ای، از هوش کلامی بالاتر از سطح متوسط برخوردار هستند.
در یک مطالعه در “مجله رسمی انجمن بین المللی مطالعه تفاوت های فردی” بیان شده افرادی که شب ها بیدار بمانند، نسبت به افرادی که صبح زود از خواب بیدار می شوند، هوش بالایی دارند.
افرادی که هوش بالایی دارند، همیشه به دنبال کمال هستند، در نتیجه هر دفعه که آن ها را ببینید پیشرفت‌های هرچند کوچک در آن ها مشاهده خواهید کرد. آنها همیشه اندکی با دفعه‌ی قبل تفاوت دارند. کمال‌گرایی در همه‌ی ابعاد صورت می پذیرد.
فراموش نکنید با هوشترین ها نیز بعضی از چیزها را نمی‌دانند و با آن ها آشنایی ندارند، اما از گفتن جمله من نمی‌دانم هیچ ترسی ندارند.
مغز افراد باهوش اتصالات نورونی کمتر اما موثرتری نسبت به مغز افراد کم هوش دارد. در نتیجه در سطح پایین فعالیت نورونی، عملکرد مغزی زیادی دارند. همچنین پژوهشگران برای پی بردن به میزان هوش، سطح کولین مغز را می سنجند که مغز افراد باهوش میزان بیشتری از آن را دارد.
هوش انواع مختلفی دارد، اما معمولاً توسط آزمون بهره‌ی هوشی یا IQ به عنوان یکی از آزمون‌های استاندارد نبوغ را در یک فرد تشخیص می دهد.
یک فردی که IQ بالای ۱۴۰ را دارد نابغه می‌گویند.
اگر در سن کم به کودک خود موسیقی آموزش دهید باعث ایجاد پیوندهای بیشتر در مغز کودکان شده و رشد مغزی بیشتری نسبت به کودکانی که آموزش موسیقی ندیده‌اند را به دنبال دارد.
در بعضی از زمان ها نوابغ علاقه ی زیادی به شنا کردن در جهت خلاف مسیر رودخانه دارند. دید آن ها با ما متفاوت نسبت به جهان است و اندکی دمدمی مزاج به نظر می‌رسند.
از علائم انسان های نابغه می توان گفت که شنوندگان بسیار خوبی هستند و به منظور کسب اطلاعات زیادی، با دقت به هر منبع اطلاعاتی گوش می دهند.
افرادی که به اختلال دو قطبی مبتلا هستند که با خلاقیت خیلی زیاد مرتبط است، هنگامی که در فاز مانیک هستند، خیلی کمتر می‌خوابند. در یک تحقیق نشان داده شده است که بی‌خوابی با IQ بالا رابطه مستقیم دارد و هرچقدر هوش بالاتر باشد، نیاز به خواب در شب بیشتر کاهش پیدا می کند. عده ای این را به عنوان بیماری های افراد باهوش می شناسند.
افرادی که به اختلال دو قطبی مبتلا هستند که با خلاقیت خیلی زیاد مرتبط است، هنگامی که در فاز مانیک هستند، خیلی کمتر می‌خوابند. در یک تحقیق نشان داده شده است که بی‌خوابی با IQ بالا رابطه مستقیم دارد و هرچقدر هوش بالاتر باشد، نیاز به خواب در شب بیشتر کاهش پیدا می کند. عده ای این را به عنوان بیماری های افراد باهوش می شناسند.
افرادی که به اختلال دو قطبی مبتلا هستند که با خلاقیت خیلی زیاد مرتبط است، هنگامی که در فاز مانیک هستند، خیلی کمتر می‌خوابند. در یک تحقیق نشان داده شده است که بی‌خوابی با IQ بالا رابطه مستقیم دارد و هرچقدر هوش بالاتر باشد، نیاز به خواب در شب بیشتر کاهش پیدا می کند. عده ای این را به عنوان بیماری های افراد باهوش می شناسند.
افرادی که به اختلال دو قطبی مبتلا هستند که با خلاقیت خیلی زیاد مرتبط است، هنگامی که در فاز مانیک هستند، خیلی کمتر می‌خوابند. در یک تحقیق نشان داده شده است که بی‌خوابی با IQ بالا رابطه مستقیم دارد و هرچقدر هوش بالاتر باشد، نیاز به خواب در شب بیشتر کاهش پیدا می کند. عده ای این را به عنوان بیماری های افراد باهوش می شناسند.
در پاسخ می‌توان ماده ٢ آیین‌نامه احراز نخبگی را ذکر کرد که می‌گوید: «نخبه، به استناد ماده ۴ اساسنامه بنیاد به فرد برجسته و کارآمدی اطلاق می‌شود که اثرگذاری وی در تولید و گسترش علم و هنر و فناوری و فرهنگ‌سازی و مدیریت کشور محسوس باشد و هوش، خلاقیت، کارآفرینی و نبوغ فکری وی در راستای تولید و گسترش دانش و نوآوری موجب سرعت بخشیدن به رشد و توسعه علمی و اعتلای جامعه انسانی کشور شود»
حال این سوال را بررسی می کنیم که آیا هوش قابل افزایش است؟همیشه انسان‌ها علاقه دارند زودتر به اهداف خود برسند به همین دلیل از داروها که به نظرشان کم زحمت ترین و سریعترین راه است استفاده می کنند و تصور می کنند داروی افزایش هوش به طور واقعی وجود دارد.
همانطور که مدتی است از قرص ریتالین که از داروهای حوزه ی روانپزشکی برای درمان کودکان بیش فعال است در بین دانش آموزها و دانشجویان برای تقویت هوش و حافظه استفاده می شود که شاید منجر به اعتیاد مصرف کنندگان شود.
جالب است بدانید که مواد طبیعی بسیاری از جمله کندر، کنجد، مویز، گردو می توانند به تقویت هوش کمک می کنند. مصرف میوه و سبزیجات و مواد غذایی تازه و سالم توصیه می شود.
روش های زیادی از عوامل موثر بر رشد هوش هستند که بدون هزینه های زیاد باعث تقویت هوش می شوند.
به خاطر بسپارید تغذیه تاثیر زیادی بر قدرت حافظه دارد. ترکیبات مهم برای افزایش هوش عبارتند از:
آنتی اکسیدان ها: این ترکیبات مغز را در برابر رادیکال های آزاد حفظ می کنند و سلامت مغز را به دنبال دارند. گوجه فرنگی، کلم، کرفس و میوه های رنگی شامل این دسته از مواد می شوند.
امگا-۳: یک نوع چربی حیوانی است که در ماهی ها، گردو، سویا، بروکلی و اسفناج وجود دارد.
ویتامین B12: ویتامین مهمی به منظور عملکرد سالم مغز است. کمبود این ویتامین باعث ضعف در تست های شناختی می شود.
شما با ورزش کردن می توانید سلول های عصبی را تحریک کنید و باعث سرعت در تولید و ارتباطات آن ها شوید و مغز شما بهینه عمل کند. جالب است بدانید ورزش موجب افزایش خون رسانی به مغز می شود و یادگیری را ۲ برابر می کند.
اگر مغزتان به چالش کشیده نشود ضعیف خواهد شد، پس مغز خود را با انجام بازی ها و معماها تحریک کنید و به فعالیت وادار کنید.
استرس سبب نابودی سلول های مغز می شود.
در تحقیقی که برای اولین بار در دانشگاه میشیگان با مطالعه بر روی اعضای انجمن بین المللی تیزهوشان(منسا) انجام شد، به این نتیجه رسیدند که حتی اعضای این جامعه با داشتن مهارت های ذهنی و اجتماعی، از لحاظ جسمی و روانی با مشکلات زیادی همراه هستند.
همچنین تحقیقات زیادی از میزان افسردگی بالا در این افراد انجام شده است. برای مثال یک فرد باهوش با داشتن برنامه تحصیلی کمتر به مسائل دیگر از جمله به تغذیه، سلامت و ورزش توجه می‌کنند، در نتیجه این تمایز، عامل مهم در بیشتر بیماری‌های روحی و روانی در افراد باهوش جامعه است.
در این مقاله سعی بر این شد تا اطلاعات مختصر و مفیدی درباره ی سن رشد هوش و عوامل موثر در آن و نیز مطالب پیرامون هوش بیان شود. تا با افزایش آگاهی و شناخت شما، در هر سنی که هستید بتوانید به بهترین نحو از آن بهره مند شوید.
تمامی حقوق مطالب برای آتی بوک محفوظ است و هرگونه کپی برداری بدون ذکر منبع ممنوع می باشد.
